Nieuws

Wat is er nu aan van de betonstop? Is Vlaanderen één grote betonnen vlakte geworden? En mogen we vanaf 2025 helemaal niet meer bouwen? Er is nogal wat onduidelijkheid over de plannen van de Vlaamse regering om de “verharding” van Vlaanderen tegen te gaan. Wij proberen hier de feiten op een rijtje te zetten.

Het bouwbeleid in Vlaanderen staat al langer ter discussie. Eerst was er kritiek op de vermaledijde lintbebouwing die ervoor gezorgd heeft dat er in ons land veel te weinig open ruimte meer over is. Het is nochtans belangrijk voor de kwaliteit van leven dat wonen, landbouw, industrie en natuur op een harmonische manier samen gaan.

Maar onmiddellijk kwam er scherpe kritiek op het plan. De inkleuring zou fout zijn, en wat met de burgers die dure bouwgrond in rook zien opgaan? Hoe zouden die vergoed worden? En tegen welke tarieven? De heisa was zo groot dat minister-president Bourgeois het plan on hold zette.

En waar staan we nu? De bedoeling is dat we vanaf 2025 stilaan beginnen af te kicken van onze bouwverslaving. Vandaag wordt er in Vlaanderen immers nog steeds gemiddeld zo’n 6 à 7 hectare per dag bebouwd. En dat kan onze open ruimte niet meer dragen. Vandaar dat dit vanaf 2025 beperkt wordt tot 3 ha om in 2040 definitief te stoppen met het bebouwen van open ruimtes. Vanaf dan zou er enkel nog mogen gebouwd worden op plekken waar al een verharding is aangebracht. Het is een soort recyclage van bestaande en gunstig gelegen bouwpercelen die worden hergebruikt door het huidige gebouw te renoveren of af te breken en te vervangen door een ander.

En als we méér bouwruimte nodig hebben zal dat niet betekenen dat we meer grond in beslag nemen, maar dat we in lagen gaan bouwen. Niet meer naast, maar boven op elkaar. We zullen ook dichter bij elkaar gaan bouwen en wonen. De lintbebouwing en de villa in het groen kunnen niet meer rekenen op veel sympathie bij de Vlaamse regering. Zij liggen immers vaak te ver van een stads- of dorpskern of in overstromingsgebied. Zij zullen niet proactief worden afgebroken maar wel mettertijd verdwijnen.

In een mailing van Vlaams viceminister-president Liesbeth Homans wordt aangegeven dat bouwgrond altijd bouwgrond blijft, maar dat er wel met het Beleidsplan Ruimte Vlaanderen (officiële benaming voor de betonstop) een toekomstvisie aangereikt zal worden over hoe we omgaan met bouwen en wonen. We citeren: 

“Net zoals dat voor andere bestemmingen geldt, wijzigt BRV (Beleidsplan Ruimte Vlaanderen) een bestemming niet. Wel worden een aantal duidelijke principes afgesproken die kunnen helpen in het debat over het aansnijden van woonuitbreidingsgebieden. Is een gebied al dan niet kernversterkend? Is het goed ontsloten bijvoorbeeld door een ligging vlakbij het station? Ligt het in een overstromingsgebied? Het zijn allemaal vragen waar BRV doet over nadenken.” 

Qua onduidelijkheid kan dat tellen.

Op de vraag of dat BRV gevolgen zal hebben voor de waarde van een eigendom volgt ook een tekst die voor interpretaties vatbaar is: 

“Nee. Vandaag wordt de waarde van een eigendom reeds bepaald door verschillende factoren. Een centraal gelegen en goed bereikbare eigendom is doorgaans duurder dan een perifeer gelegen woning op ruime afstand van een station. BRV verandert daar niets aan. Op termijn is het de bedoeling mensen aan te moedigen om de principes van BRV in de praktijk te brengen. Daarvoor worden een aantal nieuwe instrumenten voorbereid. Bij die instrumenten zijn het eigendomsrecht en het behoud van minstens de kapitaalwaarde bijzondere aandachtspunten.”

Blijft dan de vraag wat “minstens de kapitaalwaarde is.

We kunnen enkel hopen dat bij de regeringsonderhandeling op Vlaams vlak duidelijke taal zal gesproken worden zodat bouwgrondeigenaars tenminste weten waar ze aan toe zijn. Want op dit moment is dat nog allesbehalve duidelijk.